Kako su neredi na stadionu ukazali da je država pred raspadom?
Jugoslavija se krajem 80-ih godina prošlog veka nalazila u krizi. Padom Berlinskog zida 1989. godine komunistička ideologija prima odlučujući udarac u Evropi. Pošto je ona bila vladajuća u Jugoslaviji komunisti počinju da se okreću drugim ideologijama, između ostalih nacionalizmu. U Hrvatskoj, jednoj od republika SFRJ, na izborima 1990. godine pobeđuje Hrvatska demokratska zajednica koju je predvodio Franjo Tuđman a u Srbiji je tada na vlasti bio Slobodan Milošević.
Velika rivalstva
U Socijalističkoj Jugoslaviji je, kao i danas, bio popularan fudbal. Tadašnja liga je bila izuzetno jaka a četiri kluba, dva iz Srbije i dva iz Hrvatske, su se isticala po uspehu: Crvena Zvezda, Partizan, Dinamo Zagreb i Hajduk Split. Oni su činili čuvenu „veliku četvorku“ koja je osvajala najviše prvenstava u bivšoj državi. Svaki klub je imao svoje navijačke grupe: Zvezda – „Delije“, Partizan – „Grobare“, Dinamo – „Bad Blue Boys-e“, Hajduk – „Torcidu“. Tuče između suprotstavljenih navijačkih grupa nisu bile retkost.
Neredi na tribinama
Za 13. maj 1990. godine je bila zakazana fudbalska utakmica između Dinama i Crvene Zvezde na stadionu Maksimir u Zagrebu. Utakmicu je obezbeđivalo samo 150 do 200 policajaca. Na južnoj tribini stadiona nalazile su se „Delije“, dok su na severu bile najvatrenije pristalice Dinama. Pola sata pre početka meča navijači Dinama, koji su se nalazili iznad Zvezdinih, su počeli da gađaju pristalice crveno-belih kamenicama. Kao odgovor, „Delije“ su počele da demoliraju stadion i jure protivničku grupaciju. Kada su to videli „Bad Blue Boys-i“ na severu, upali su na teren i počeo je opšti haos.
Zvonimir Boban udara policajca
Pošto utakmica nije odigrana fudbalski teren je postao poprište obračuna Dinamovih navijača i policije. Jedan detalj je ostao upamćen do dan danas. Da bi „odbranio“ jednog navijača, fudbaler Dinama Zvonimir Boban je udario policajca! Ovaj gest fudbalera je ostao upamćen među većinom Hrvata kao vid „otpora“, pošto se tada u Hrvatskoj smatralo da „Srbi kontrolišu policiju“.
Viđenje različitih strana
Posle ove neodigrane utakmice rekcije su bile brojne i u Zagrebu i u Beogradu. U srpskim medijima se naglašavalo da odgovornost snosi Hrvatska demokratska zajednica Franje Tuđmana i da su neredi unapred pripremljeni, odnosno da su kamenice pre meča ubačene stadion. Sa druge strane hrvatski mediji su krivili policiju, „koja je bila pod kontrolom Srba“, i navodili su da su snage bezbednosti namerno tukle Dinamove navijače, dok su Zvezdine štedeli. Takođe neredi na stadionu u Hrvatskoj su prikazani kao „dokaz“ da su Hrvati „ugroženi“ u Jugoslaviji.
Rat
Nešto više od godinu dana nakon ove utakmice počeli su ratovi za jugoslovensko nasleđe. Jedan od njih, rat u Hrvatskoj, je trajao od 1991. do 1995. godine i završio se hrvatskom akcijom Oluja i proterivanjem više od 250 hiljada Srba iz ove bivše federalne jedinice. Neredi koji su se desili 13. maja 1990. na Maksimiru su ukazali da je Jugoslavija pred raspadom.