Zašto se na Sretenje obeležava Dan državnosti Srbije?

Danas Srbija slavi Dan državnosti, dan kada je krenula čuvena buna na dahije pre tačno 220 godina! U to vreme srpski narod je živeo u dve velike države: Turskom i Austrijskom carstvu. U Turskom carstvu situacija je bila jako teška jer su hrišćani morali da plaćaju velike namete. Jedino su borbom sa Turcima Srbi iz crnogorskih brda uspeli da se izbore za kakvu takvu samostalnost. U Beogradskom pašaluku na početku ovog veka vlast preuzimaju nadaleko čuvene po zlu četiri dahije, vođe janjičara, koje ubijaju beogradskog pašu i zavode teror. Da bi se tome suprotstavili Srbi počinju da spremaju bunu ali ih dahije otkrivaju i otpočinju seču knezova gde je mnogo viđenih Srba stradalo.

Pošto su Srbi videli da nemaju više kud i da moraju odmah da krenu u akciju sazvan je zbor u Orašcu u srcu Šumadije na praznik Sretenje (tada je padao 14. februara, a danas 15. februara po novom kalendaru) 1804. godine. Praznik Sretenje Gospodnje se obeležava zato što je Bogorodica na četrdeseti dan od rođenja odvela Isusa Hrista u jerusalimski hram da ga posveti Bogu. Zbor je održan na mestu zvanom Marićevića jaruga i okupili su se viđeniji Srbi iz Šumadije među kojima je bilo knezova, sveštenika, trgovaca i hajduka. Za vođu Prvog srpskog ustanka, kako se kasnije prozvao ovaj period borbe protiv Turaka, izabran je čuveni Đorđe Petrović – Karađorđe i dogovoreno je da se krene u sukob sa dahijama, a potom je sveštenik izvršio zakletvu. Istoga dana su ustanici spalili turski han u Orašcu a nakon toga se plamen borbe širio Begradskim pašalukom i izvan njega da bi vremenom to postao ustanak ne samo protiv dahija već i protiv turske vlasti generalno.

Prvi srpski ustanak je trajao do 1813. godine kada su Turci zauzeli pobunjene krajeve. Međutim, Srbi se nisu mirili sa turskom vlašću i dve godine kasnije Miloš Obrenović diže Drugi srpski ustanak koji je uspeo za razliku od Prvog! Srbija se vremenom širila i stekla autonoman položaj u Turskom carstvu da bi 1835. godine donela svoj prvi najviši pravni akt – Ustav i to baš na praznik Sretenje, stoga je on nazvan – Sretenjski ustav! Time je završena Srpska revolucija čiji je rezultat sloboda srpskog naroda unutar Kneževine Srbije.

Srbija danas slavi svoj Dan državnosti i seća se heroja iz Prvog srpskog ustanka koji su započeli borbu sa Turcima 1804. godine. Karađorđe je sa ustanicima zapalio baklju slobode i stoga je obaveza Srbije da ih se uvek seća i spominje.