Kako je Duklja postala najjača srpska država?
Još od dolaska Srba na Balkansko poluostrvo, u VII veku, postepeno se na jadranskom primorju stvaraju četiri srpske kneževine: Duklja, Travunija, Zahumlje i Neretljani. Primat u srpskim zemljama će u XI veku preuzeti Duklja kojom je tada vladala dinastija Vojislavljevića. Jedan vladar iz ove porodice, Mihailo Vojislavljević, će biti prvi srpski vladar sa titulom kralja.
Vizantijska dominacija
Na početku XI veka Balkanskim poluostrvom su dominirali Bugari i njihov car Samuilo. U ovo vreme je Dukljom, kao bugarski vazal, vladao knez Jovan Vladimir. Nakon što je vizantijski car Vasilije II Bugaroubica žestoko porazio cara Samuila u bici na Belasici 1014. godine, Vizantinci postaju glavni na poluostrvu.
Stefan Vojislav
Tridesetih godina XI veka jedan dukljanski vladar odlučuje da se suprotstavi tadašnjoj sili. U pitanju je bio knez Stefan Vojislav, osnivač dinastije Vojislavljevića. Prvi njegov pokušaj je bio neuspešan pa su ga Vizantinci zarobili i odveli u Carigrad.
Nakon što je uspeo da pobegne iz zatočeništva, ponovo se pobunio i ovoga puta osvojio okolne oblasti koje su priznavale vizantijsku vlast. Sticajem okolnosti, jedan vizantijski brod pun zlata je završio u rukama dukljanskog vladara. Vizantijski car Mihailo IV Paflagonac je tražio da mu se to blago vrati ali ga je knez Stefan Vojislav odbio. Stoga je car poslao vojsku 1040. godine koja nije uspela ništa da učini. Pošto je izbio ustanak na većem prostoru na Balkanu, Vizantinci su morali privremeno da odustanu od sukoba sa dukljanskim vladarom.
Naredni vizantijski vladar Konstantin IX Monomah je poslao vojsku od 60 000 vojnika u Duklju, predvođenu dračkim strategom Mihailom. U početku je vizantijska vojska pustošila i pljačkala po Vojislavljevoj kneževini, međutim kada su se povlačili, 1042. godine, upali su u srpsku zasedu kod Bara i stradalo im je dve trećine vojske! Pošto sukob više nije odgovarao nijednoj strani dukljanski vladar je pristao da formalno postane vizantijski vazal. Njegova teritorija je obuhvatala Duklju, Travuniju i Zahumlje, a povremeno se Vojislavljev uticaj širio na srpske oblasti u unutrašnjosti Balkana.
Mihailo – prvi srpski kralj
Pre 1055. godine Vojislava je na dukljanskom prestolu nasledio sin Mihailo koji je nastavio da formalno bude vizantijski vazal. Na njegovu sreću, Normani potiskuju Vizantiju iz Južne Italije i stoga više nema pritiska sa Jadranskog mora.
Do velikog raskola među crkvama dolazi 1054. godine i to dosta pogađa srpski narod. Duklja, usled svog geografskog položaja, je lojalna rimskom papi, dok su srpske oblasti u unutrašnjosti Balkana pod vlašću pravoslavnog ohridskog arhiepiskopa.
Za vreme vladavine Mihaila Vojislavljevića grad Bar postaje središte arhiepiskopa. Pošto je postojao problem između crkvenih središta u Splitu, Dubrovniku i Baru, papa je pisao dukljanskom vladaru 1077. godine. U tom pismu papa oslovljava Mihaila sa titulom „kralj“ što znači da je on to dostojanstvo dobio ranije. Mihailo ovime postaje prvi srpski vladar koji je nosio titulu kralja.
Bodin i njegov neuspeli ustanak
Nakon dve decenije miroljubive politike prema Vizantiji, Mihailo menja odnos usled poraza ove imperije od Turaka Seldžuka u bici kod Mancikerta 1071. godine. Nezadovoljno stanovništvo Makedonije, među kojima je bio Đorđe Vojteh, počinje sa pripremama za ustanak, a Mihailo šalje svog sina Konstantina Bodina da stane na čelo. Bodin je u gradu Prizrenu 1072. godine proglašen za cara Petra i pokrenut je ustanak. Ustanici zauzimaju Skoplje, pa Mihailov sin kreće ka Nišu a drugi deo ustanika ka jugu. Međutim, Vizantinci zauzimaju Skoplje, te se Bodin vraća ka jugu i kod mesta Pauni na Kosovu dolazi do bitke u kojoj je Mihailov sin poražen, zarobljen i poslat u Carigrad.
Vizantija i Normani
Nakon izvesnog vremena Bodina otac uspeva da otkupi. Iskoristivši unutrašnja previranja u Vizantiji, Mihailo je uspeo da zagospodari Dubrovnikom. Pošto su Normani držali južnu Italiju, Mihailo se povezao sa njima i oženio sina Bodina ćerkom jednog normanskog pristalice iz Barija. Bodin se od 1081. godine pominje kao samostalni vladar Duklje, tako da možemo zaključiti da je te godine preminuo Mihailo. Iste godine, u prodoru na Balkan normanskog vođe Roberta Gviskarda, novi dukljanski kralj prvo podržava Vizantiju i cara Aleksija I Komnina, a potom se povukao kada je video da Normani odnose prevagu. Dok su oni osvajali po Balkanu, Mihailov sin to koristi i kratkotrajno zauzima Rašku i Bosnu. Normani se već iduće godine povlače sa Balkana i Vizantinci sada koriste priliku i zarobljavaju Bodina. Ranije, dukljanski vladar je uspeo da izdejstvuje kod pape da njegov arhiepiskop dobije vlast na većoj teritoriji.
Bodin i krstaši
Vizantija je, posle izvesnog vremena, pustila dukljanskog kralja ali uz obnavljanje vazalnog položaja. Bodin ostaje da vlada u Duklji tokom naredne decenije i dočekuje krstaše koji su prolazili tim putem. Naime, u gradu Skadru u zimu 1096/1097. godine dukljanski vladar dočekuje grofa Rajmonda Tuluskog sa kojim se bratimi. Što se tiče odnosa prema Vizantiji, vremenom se težište borbi prebacuje sa Duklje na Rašku.